Arhiv Federacije organizira naučni skup i izložbu na temu; „Dokumentovan, a nepresuđen genocid“.  Naučni skup biti će održan u Bošnjačkom institutu dana 12.10. 2022. godine u 14:00 sati gdje će biti otvorena i izložba na istu temu.

Počinjeni zločini nad Bošnjacima u periodu agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu 1992-1995. godine sastavni su dio velikosrpskog državnog ekspanzionističkog projekta koji u kontinuitetu provode u etapama preko dva stoljeća. Danas, trideset godina nakon početka agresije i činjenja genocida nad Bošnjacima nije se odustalo od tih davno zacrtanih ciljeva. Iako Bošnjaci u većini općina Republike srpske usljed počinjenog genocida nad njima predstavljaju apsolutnu manjinu, ipak se i preostalom stanovništvu na različite načine poručuje da na njihovim ognjištima i ognjištima njihovih predaka nema mjesta za njih. Negiranje genocida, slavljenje i veličanje ratnih zločinaca, prijetnje i diskriminacija u raznim poljima utječe negativno i na relativno malo bošnjačkih i hrvatskih povratnika. Ulaganjem velikih novčanih sredstava pokušava se kvazi-naučnim istraživanjima i djelima relativizirati uloga srpske vojske i politike u počinjenim zločinima i izmijeniti karakter agresorskog rata.

Članom 2. UN-ove Konvencije o genocida iz 1948. godine, pod genocidom, odnosno da bi se zločin okarakterisao genocidom, podrazumijeva se bilo koje od krivičnih djela počinjenih s namjerom da se potpuno ili djelimično uništi jedna nacionalna, etnička, rasna ili vjerska grupa: primjenom neke od genocidnih radnji.

Pred Međunarodnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju i Međunarodnim sudom pravde genocidom nad Bošnjacima okarakterisano je samo ono što se dešavalo u Srebrenici tokom jula 1995. godine, što ne eliminira mogućnost naučnih kvalifikacija i istraživanjima kojima je moguće dokazati genocid na širem prostoru Bosne i Hercegovine. S tim u vezi sudija Ahmed Mahiou u svom izdvojenom mišljenu, u Presudi Međunarodnog suda pravde u Hagu po tužbi Bosne i Hercegovine za genocid protiv Srbije i Crne Gore, kazao je: “Ipak, čak i kada presuda na osnovu izvedenih dokaza ne uspije zaključiti da je optuženi kriv za genocid, to ne znači da nije bilo genocida.“

Međutim, ako bismo se vodili samo sudskom praksom, ali bili dosljedni, te se oslanjali na ono što su sudovi presudili, onda bi definitivno spoznali da je genocid izvršen na širem prostoru Bosne i Hercegovine. Pravosnažne presude pred njemačkim sudovima izrečene su za zločine u Doboju, Kalesiji, Kotor Varoši, u kojima su počinjeni zločini okarakterisani genocidom, što se često zanemaruje u javnosti. Cilj ovog projekta jeste da se, između ostalog, ukaže i na te činjenice.

Uzevši u obzir da živimo vrijeme borbe za narativ o počinjenom genocidu nad Bošnjacima smatramo da je jako važno da damo naučni odgovor na kvazi-naučne projekte i rezultate tih nenaučnih istraživanja. To smatramo i moralnom obavezom prema žrtvama, ali i prema generacijama koje će doći poslije nas. Jako je važno da naslijede naučnu istinu. Naučna istraživanja, provjerljivost rezultata do kojih se dođe naučnim metodama jedini su garant utvrđivanja istine. S toga su takva istraživanja krucijalno važna kako bi se iz „kandži“ genocida istrgla i sačuvala njegova posljednja „žrtva“, tj. istina.

S prethodnim u vezi Arhiv Federacije je pokrenuo naučni projekat: „Dokumentovan, a nepresuđen genocid“. Jedan od ciljeva projekta jeste da damo doprinos borbi protiv falsificiranja naše bliske prošlosti.

Za navedeno Arhiv Federacije je angažirao tri mlada ali prepoznatljiva naučna radnika koji su prepoznatljivi stručnjaci iz oblasti istraživanja zločina i genocida. Radi se o dr. Muameru Džananoviću, naučnom saradniku Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu, dr. Jasminu Mediću, naučnom saradniku Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu i dr. Hikmetu Karčiću, naučnom saradniku Instituta za islamsku tradiciju Bošnjaka. Oni su u svom višegodišnjem naučnom radu prikupili hiljade primarnih izvora, koja koriste u objavljivanju knjiga i naučnih radova na bosanskom i engleskom jeziku, te izlažu u zemlji i inostranstvu šireći naučnu istinu o onome što se dešavalo u našoj zemlji. Za potrebe projekta Arhiva Federacije u višemjesečnom radu selektirali su određeni broj dokumenata neophodan za formu izložbe i za njihova izlaganja u okviru programa. Dakle, radi se o primarnoj građi srpskih političkih i vojnih lidera i izvršilaca zločina nad Bošnjacima u kojima se na direktan ili indirektan način priznaje počinjenje zločina. Iz tih dokumenata dokazat ćemo da je namjera za izvršenje genocida nad Bošnjacima i svjesnost činjenja barbarskih zločina nad civilima naređivana u kontinuitetu od početka do kraja agresije na širem prostoru nezavisne, suverene, međunarodno priznate Republike Bosne i Hercegovine. Time ćemo u značajnoj mjeri doprinijeti borbi za istinu o genocidu nad Bošnjacima, a većem dijelu bosanskohercegovačke i šire javnosti po prvi put predočiti veoma značajne dokumente u kojima se nedvosmisleno prepoznaje karakter rata u Bosni i Hercegovini.

Izložba, koja postaje trajno vlasništvo Arhiva Federacije, bit će nakon promocije u Sarajevu promovisana širom države, ali i u Evropi i svijetu.

Izvori:

• Arhiv međunarodnog krivičnog tribunala za bivšu Jugoslaviju (ICTY) 90 dokumenata
• Arhiv instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu (AIIZ) 17 dokumenata.