Otvorena izložba Estonskog nacionalnog arhiva u organizaciji Arhiva federacije BiH
Intoniranjem nacionalnih himni Estonije i Bosne i Hercegovine danas je u Sarajevu u predvečerje Dana oslobođenja glavnog grada otvorena reprezentativna izložba „Okrutno proljeće“.
Estonski nacionalni arhiv, koji uzvraća posjetu kolegama iz Arhiva Federacije BiH, predstavio se publici sa originalnim viđenjem događaja iz svoje historije kada je 20.000 Estonaca bilo internirano u sovjetske gulage u Sibiru iz kojih se mnogi nisu vratili.
Prema riječima Priita Pirska direktora Estonskog nacionalnog arhiva „glavni cilj je bio da se uništi individualna farmerska poljoprivreda i da se slomi otpor kolektivizaciji većine ruralnog stanovništva. Plan Rusa je bio da se uguši otpor okupacionim vlastima tako što će se eliminisati njegova baza i zaplašiti ljude terorom i učiniti ih pokornim.
Pripreme za deportacije počele su sredinom januara 1949. godine nakon susreta partijskih lidera triju baltičkih republika sa Staljinom. Savjet ministara Sovjetskog Saveza je 29. januara utvrdio broj lica za deportaciju, oblasti i glavne operativne zadatke. Prema tajnoj odluci, za deportaciju su određeni bogati seljaci (kulaci u sovjetskom žargonu) i njihove porodice, kao i porodice pripadnika pokreta otpora, „banditi“, prema sovjetskoj terminologiji. i porodice njihovih simpatizera.
Brojnim posjetiocima izložbe prof. dr. Adamir Jerković, direktor Arhiva Federacije BiH objasnio je da su „Estonci bili zatočenici Moskve punih 50 godina kada su se raspadom Sovjetskog saveza oslobodili i 1991. godine postali nezavisna država i danas članica Evropske unije i NATO-a kojima teži i Bosna i Hercegovina“.
Dr. Jerković je podsjetio da Arhiv Federacije Bosne i Hercegovine ima institucionalne odnose sa Estonskim nacionalnim arhivom koji podrazumijevaju organizaciju izložbi, učešće oba arhiva na konferencijama, okruglim stolovima. Arhiuv Federacije Bosne i Hercegovine je prošle godine u Tallinnu organizirao izložbu „Srebrenički inferno“.
{gallery}aktuelno/05012018/,caption=1,gap_v=120, iptc=1{/gallery}