W dniu 5 czerwca br. w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Pañstwowych odby³o siê otwarcie wystawy pt. „Srebrenickie inferno” poœwiêconej zbrodni na ludnoœci boœniackiej w Srebrenicy w lipcu 1995 r, kiedy to oddzia³y boœniackich Serbów pod dowództwem gen. Ratko Mladicia zdoby³y Srebrenicê i wymordowa³y ponad 7 tys. muzu³mañskich mieszkañców kraju.

Uroczystoœci przewodniczyli Naczelny Dyrektor Archiwów Pañstwowych, prof. W³adys³aw Stêpniak oraz Adamir Jerkovič, dyrektor Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny. Wydarzenie to uœwietni³ swoj¹ obecnoœci¹ Premier Tadeusz Mazowiecki, by³y specjalny sprawozdawca ONZ w Boœni i Hercegowinie w latach 1992-1995, który podzieli³ siê z zebranymi swoimi doœwiadczeniami i refleksjami z okresu wykonywania przez niego trudnej misji na Ba³kanach. Stwierdzi³ on m.in., „¿e Srebrenica, i w ogóle to, co dzia³o siê w by³ej Jugos³awii, to wielka rana Europy, a zdjêcia zgromadzone na wystawie "powinny ostrzegać, powinny dawać œwiadectwo, ale powinny te¿ wzbudzać tê myœl, ¿e Europa jest ci¹gle coœ winna temu krajowi, temu regionowi".

Dyrektor Adamir Jerkovič w swoim wyst¹pieniu zaznaczy³, „¿e Srebrenica w istocie by³a szczytem spirali z³a, która zaczê³a siê implementacj¹ wielkoserbskiego projektu. Jego korzenie siêgaj¹ XIX w.” Porówna³ masakrê w Srebrenicy do zbrodni na polskich oficerach w Lesie Katyñskim.
Naczelny Dyrektor Archiwów Pañstwowych prof. W³adys³aw Stêpniak odnosz¹c siê do obchodzonej w Polsce 24. rocznicy pierwszych wolnych wyborów parlamentarnych stwierdzi³, ¿e „wiele mogliœmy us³yszeć ocen na temat okr¹g³ego sto³u, wyborów z 1989 r. Jak¿e czêsto spotykamy siê z opiniami krytycznymi; wielu malkontentów podwa¿a sens dzia³añ wtedy podjêtych. Ta wystawa, myœlê, jest uzewnêtrznieniem, uzmys³owieniem tego, ¿e jednak zawarty w Polsce kompromis, przyjêta w naszym kraju droga przeobra¿eñ i zmian mia³a sens bardzo g³êboki. Nie jest wykluczone, ¿e alternatyw¹ mog³o być to, co sta³o siê w Srebrenicy, to, co dzia³o siê na terytorium by³ej Jugos³awii”.

Po otwarciu ekspozycji, dokonanym z udzia³em ambasadorów m.in. Turcji, Izraela, Iranu, S³owenii, przedstawicieli instytucji nauki i kultury oraz archiwów warszawskich, szefowie obu s³u¿b archiwalnych podpisali protokó³ o wspó³pracy archiwalnej pomiêdzy Naczelnym Dyrektorem Polskich Archiwów Pañstwowych a Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny. Przewiduje on zacieœnienie kontaktów w zakresie wymiany doœwiadczeñ archiwalnych oraz realizacji wspólnych projektów naukowo-badawczych, poœwiêconych dziedzictwu historycznemu i dokumentacyjnemu obu krajów.

Relacja z otwarcia wystawy oraz zdjêcia udostêpnione zosta³y tak¿e na stronie Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny. 

Otwarcie wystawy 

Od lewej: Premier Tadeusz Mazowiecki, prof. W³adys³aw Stêpniak, Naczelny Dyrektor Archiwów Pañstwowych

Od lewej:  Emina Ragipovič, t³umaczka, Adamir Jerkovič, Dyrektor Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny, Premier Tadeusz Mazowiecki, prof. W³adys³aw Stêpniak, Naczelny Dyrektor Archiwów Pañstwowych

Od lewej: Tadeusz Mazowiecki, prof. W³adys³aw Stêpniak,  Adamir Jerkovič, Emina Ragipovič

Podpisanie Protoko³u o wspó³pracy miêdzy Naczelnym Dyrektorem Archiwów Pañstwowych a Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny

prof. W³adys³aw Stêpniak, Naczelny Dyrektor Archiwów Pañstwowych, Adamir Jerkovič, Dyrektor Archiwum Federacji Boœni i Hercegowiny